Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Mart ayı ihracat verilerini paylaştı. Erzurum’dan bu yılın Mart ayında 2 milyon 980 bin dolar, 2025’in ilk üç ayında ise 7 milyon 100 bin dolar değerinde ihracatın gerçekleştirildiği açıklandı. İl, Bölge illeri ihracat değerleri sıralamasında 6’ıncı sırada yer aldı..
MART AYI BÖLGESEL VERİLER VE ERZURUM
TİM verilerine göre Mart ayında Erzurum’dan 2 milyon 980 bin dolar, KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında 7 milyon 19 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 15 milyon 61 bin, Doğu Anadolu Bölgesinden ise 68 milyon 452 bin dolarlık ihracat yapıldı.
OCAK – MART DÖNEMİ BÖLGESEL VERİLER
Bu yılın ilk 3 ayında Erzurum’dan 7 milyon 100 bin dolar, KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında 20 milyon 664 bin dolar, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesi illerinden 42 milyon 599 bin dolar, Doğu Anadolu Bölgesinden ise 192 milyon 795 bin dolarlık ihracat yapıldı.
ERZURUM’UN MART AYI İHRACAT DEĞERİ PAYI
TİM verileri üzerinden DOSİAD tarafından yapılan analize göre, Erzurum’un Mart ayı ihracat değeri, KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 42,45, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 19,78, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 4,35’lik pay oluşturdu.
ERZURUM’UN 3 AYLIK İHRACAT DEĞERİ PAYI
DOSİAD tarafından yapılan analize göre, Erzurum’un bu yılın ilk üç ayında ihracat değeri, KUDAKA İstatistik Bölgesi illeri toplamında yüzde 34,35, Kuzeydoğu Anadolu istatistik Bölgesinde yüzde 16,66, Doğu Anadolu Bölgesinde yüzde 3,68’lik pay oluşturdu
BÖLGE İLLERİ VERİLERİ
Ocak ayında Malatya’dan 97,4 milyon, Elazığ’dan 29,2 milyon, Erzincan’dan 13.5 milyon, Iğdır’dan 13,4 milyon, Van’dan 11,6 milyon, Hakkari’den 6,6 milyon, Erzurum’dan 7,1 milyon, Ağrı’dan 6,3 milyon, Bitlis’ten 1.7 milyon, Ardahan’dan 1.2 milyon, Bingöl’den 1.0 milyon dolar değerinde ihracat kaydedildi. Dönemde Kars’tan 891.4, Tunceli’den ise 320.5 bin dolarlık ihracat gerçekleştirildi.
TÜRKİYE'NİN MART AYI İHRACATI 23,4 MİLYAR DOLAR OLDU
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, 2025'in ilk çeyreğindeki ihracatımız 63,3 milyar dolara, 12 aylık ihracat ise 263,4 milyar dolara ulaştı. Üç aylık ihracatta yüzde 2,5, 12 aylık ihracatta yüzde 2,1 artıdayız. ‘ dedi.
Gültepe, ‘Otomotiv, en çok ihracat yapan sektörler sıralamasında 3,5 milyar dolarla mart ayında da liderliğini korudu. Kimyevi maddeler 2,7 milyar dolarla ikinci, çelik ise 1 milyar 550 milyon dolarla üçüncü sırada yer aldı. Türkiye'nin mart ayı ihracatı 23,4 milyar dolar oldu. 2025'in ilk çeyrek ihracatı 65,3 milyar dolara, 12 aylık ihracat ise 263,4 milyar dolara ulaştı. ‘ açıklamasını yaptı
MART AYI VERİLERİ
Mart ayı ihracat verileri Ticaret Bakanı Ömer Bolat ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe tarafından Ankara'da açıklandı.
TİM Başkanı Mustafa Gültepe, mart ayı ile birlikte ilk çeyrek verilerinin de netleştiğini söyledi. İlk çeyreği artıda tamamlamalarına rağmen hedefin gerisinde kaldıklarını vurgulayan Gültepe, sözlerini şöyle sürdürdü: “Genel Ticaret Sistemi (GTS) kayıtlarına göre, mart ayında 23,4 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdik. Geçen yılın aynı ayına göre yüzde 3,2 artıdayız. 2025'in ilk çeyreğindeki ihracatımız 63,3 milyar dolara, 12 aylık ihracat ise 263,4 milyar dolara ulaştı. İlk üç aylık ihracatta yüzde 2,5, 12 aylık ihracatta 2,1 artıdayız. Mart ayında hizmet ihracatımızın 7,9 milyar dolar civarında geleceğini tahmin ediyoruz. Sektörler özelinde baktığımızda otomotiv 3,5 milyar dolarla liderliğini sürdürdü. Otomotivi, 2,7 milyar dolarla kimyevi maddeler, 1 milyar 550 milyon dolarla çelik, 1 milyar 482 milyon dolarla elektrik elektronik ve 1 milyar 417 milyon dolarla hazır giyim takip etti. İlk beşte henüz yer almamakla birlikte savunma ve havacılık sektörümüzün ihracatındaki artışın altını çizmek istiyorum. Savunma ve havacılık ihracatında Mart 2024'göre 526 milyon dolarlık artış yakaladık. Otomotivde 297, hububatta ise 88 milyon dolar artıdayız. Demir ve demir dışı metallerle, fındık ve mücevherin de aralarında bulunduğu yedi sektörümüz üç aydır artı yazıyor. Hazır giyim, makine ve halıyla birlikte altı sektörümüz ise ilk üç ayın tamamını ekside kapattı.”
MART AYINDA İHRACAT AİLESİNE BİN 141 YENİ FİRMA KATILDI
Mustafa Gültepe, firmaların yasal merkezini baz alan TİM verilerine göre geçen ay 50 ilin ihracatını artırdığını bildirdi. En çok ihracat yapan 5 ilin İstanbul, Kocaeli, Bursa, Ankara ve İzmir şeklinde sıralandığını anlatan Gültepe, “Çankırı tarihinin en yüksek ihracat değerine ulaştı. Mart'ta ilk kez ihracat yapan firma sayımız bin 141 oldu. Bu firmalarımızın ihracata katkısı 72,2 milyon dolarla sınırlı kaldı. İlk çeyrekte ihracat ailemize katılan 3 bin 275 firmamızın toplam katkısı ise 380 milyon dolara ulaştı. Geçen ay birim ihracat değerimiz 1,49 dolara yükselirken parite kaynaklı 52,2 milyon dolarlık kaybımız oldu. İlk 3 ayda parite kaynaklı kaybımız 859 milyon dolara ulaştı.”diye konuştu.
10 ÜLKEYE İHRACATTA EN YÜKSEK AYLIK DEĞERLERE ULAŞILDI
Geçen ay en çok ihracat yapılan ülkelerin Almanya, Birleşik Krallık, ABD, İtalya ve Fransa şeklinde sıralandığını bildiren Gültepe, 56 ülkede yüzde 50'nin, 99 ülkede yüzde 10'un üzerinde ihracat artışı kaydettiklerini söyledi. Gültepe, Romanya, Endonezya, Portekiz ve Malezya'nın da aralarında bulunduğu 10 ülkeye bugüne kadarki en yüksek ihracatı gerçekleştirdiklerinin de altını çizdi.
ABD PAZARINDA AVANTAJ SAĞLAYABİLMEMİZ İÇİN REKABETÇİLİĞİMİZİ İYİLEŞTİRMELİYİZ
Güncel gelişmeleri de değerlendiren Gültepe, ABD Başkanı Donald Trump'ın açıkladığı yeni gümrük tarifesinde Türkiye'nin yüzde 10'la asgari vergi uygulanacak ülkeler arasında yer aldığını hatırlattı. Bu durumun Türkiye için avantaj olabileceğine dikkat çeken Gültepe, şöyle devam etti:
“Asya'daki rakiplerimize göre gümrük vergilerinde avantajlı duruma geçmiş gibi görünüyoruz. Ama bizim önce rekabetçiliğimizi güçlendirmemiz gerekiyor. ABD en önemli ticaret ortaklarımızdan biri. İhracatta ikinci büyük pazarımız. 2024'te 16,3 milyar dolarlık ihracata karşılık, 16,2 milyar dolarlık ithalatımız var. 32,5 milyar dolarlık dış ticaretimizde bir denge olduğunu görüyoruz. Yeni dönemde bu dengeyi lehimize çevirmek için sektör bazında çalışmalara başladık. 2028'deki 375 milyar dolarlık ihracat hedefine ulaşabilmemiz için ABD pazarındaki payımızı artırmak durumundayız. Bunu yapabilecek potansiyelimiz var. Rekabet gücümüzü yeniden kazanırsak ABD'ye ihracatta çok hızlı bir sıçrama yakalayabiliriz.”
TİM BU AY ÇİN'E TİCARET HEYETİ DÜZENLEYECEK
Mustafa Gültepe, pazar çeşitliliğini artırmak için heyet programlarına da hız kesmeden devam ettiklerini bildirdi. Mart ayında geniş bir katılımla Bulgaristan'a ticaret heyeti düzenlediklerini bildiren Gültepe, “Bu ay Çin'e gideceğiz. Mayıs'ta Arnavutluk, ABD, Güney Afrika, Tunus, Irak ve İspanya'ya heyetler düzenleyeceğiz. Bu heyetlerimizin kayıtları devam ediyor. Tüm firmalarımızı bir kez daha ticaret heyetlerimize davet ediyorum.” dedi.
BOLAT MART AYI İHRACATINI DEĞERLENDİRDİ
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Mart 2025'te elde edilen 23,4 milyar doların aylık bazda Cumhuriyet tarihinin en yüksek 5'inci ihracatı olduğuna dikkati çekerek, "Eğer takvim etkisi olmasaydı biz 24.5-25 milyar dolar ihracatı başarabilecektik. Son 22 ayın 13'ünde aylık ihracat rekoru kırmış durumdayız" dedi.
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Mart 2025'te 23,4 milyar dolarla tarihin en yüksek ikinci mart ayı ihracat rakamını elde ettiklerini belirterek, "Mayıs ortasında ABD'ye yapacağımız ziyarette, ilave gümrük vergilerini konuşacağız. İhracatımızı artırmak için hazırlığımızı yaptık." dedi.
Bakan Bolat, Bakanlıkta Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ile düzenlediği basın toplantısında, mart ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.
Kararlılıkla uyguladıkları ekonomik programın, olumlu sonuçlar vermeye devam ettiğini bildiren Bolat, pandemi döneminde dahi büyüme performansını sürdürmeyi başaran Türkiye ekonomisinin, 2020'de yüzde 1,9, 2021'de yüzde 11,4, 2022'de yüzde 5,5, 2023'te yüzde 5,1, 2024'te ise yüzde 3,2 oranında büyüdüğünü hatırlattı.
Ticaret Bakanı Bolat, Türkiye'nin Dünya Bankasının tanımlarına göre üst gelirli ülkeler ligine yükseldiğine işaret ederek, "Bunun yanında şubat istihdam verileri de bir başka sevindirici gösterge. İşsizlik oranı yüzde 8,2'ye geriledi. Bu son 10 yılın en düşük rakamı olarak kayda geçti ve tam 13 yıl sonra 3 milyon işsiz sayısının altına düşerek, 2 milyon 850 bin civarında rakama geriletmiş durumdayız. Dün açıklanan enflasyon oranı da yine başka bir sevindirici gösterge. Tam 39 ay sonra enflasyon yüzde 38,1'e indi. Özellikle vurgulamak isterim ki geçen yılın mayıstan bu yana enflasyon oranında 37,5 puan gerileme sağlanmış durumdadır." diye konuştu.
"Mayıs ortasında ABD'yi ziyaret edeceğiz"
Yaza doğru tarımsal ürünlerin bollaşması ve fiyatlarının satın alınabilir makul seviyelere gerilemesiyle, enflasyondaki düşüşün bir miktar daha hızlanacağına dikkati çeken Bolat, hizmetler sektöründe özellikle bazı katılıkların da gevşemesiyle beraber enflasyondaki hedeflere yönelik çalışmaların başarılı olacağını söyledi.
Bakan Bolat, küresel çaptaki bazı gelişmelerin de ticareti etkilediğine vurgu yaparak, "Trump yönetimi, bütün dünya ülkelerine ilave gümrük vergisi uygulama kararı aldı. Türkiye de yüzde 10 ilave gümrük vergisi uygulanan ülkeler arasında yer aldı. Ancak başta Uzakdoğu olmak üzere, Türkiye ile rekabet eden ülkeler konumunda olan ülkelere çok daha yüksek oranlarda ilave gümrük vergileri getirildi. Türkiye için uygulanan ilave gümrük vergisi konusunda mayıs ortasında ABD'ye yapacağımız ziyarette bu konuları konuşacağız. ABD ile karşılıklı ticaret ve ihracatı arttırmak üzere, çalışmalarımızı hızlandırma kararı aldık, hazırlıklarımızı yaptık." değerlendirmesinde bulundu.
Söz konusu yeni dönemi, avantajlı duruma çevirmek için gayret edeceklerini dile getiren Bolat, aynı zamanda diğer ülkelerin ihraç pazarlarında ve Türkiye pazarında zorlamaları karşısında da tedbirler alacaklarını bunu da iş dünyası ve ihracatçılarla planlayacaklarını vurguladı.
"Tarihimizin en yüksek ikinci mart ayı ihracat rakamını elde ettik"
Ticaret Bakanı Bolat, mart ayı dış ticaret verilerinin müjde niteliğinde olduğunun altını çizerek, "Tarihimizin en yüksek ikinci mart ayı ihracat rakamını elde ettik, yüzde 3,2'lik artışla 23.4 milyar dolara ulaştık. İki takvim gününün kaybedilmesine rağmen, bu başarıyı ihracatçılarımızla birlikte elde ettik. Tüm ihracatçılar ailesine çok teşekkürler ediyorum." ifadelerini kullandı.
Mart 2025'te elde edilen 23,4 milyar doların aylık bazda cumhuriyet tarihinin en yüksek 5. ihracatı olduğunu dikkati çeken Bolat, takvim etkisi olmasaydı bu rakamın çok daha yüksek seviyelerde olabileceğini belirtti.
Bakan Bolat, son 22 ayın 13'ünde aylık ihracat rekoru kırıldığına işaret ederek, şunları kaydetti:
"Cumhuriyet tarihimizin, yıllıklandırılmış en yüksek rakamına martta ulaştık. Son 12 ayda, 263,4 milyar dolar mal ihracatı gerçekleştirdik, bu da yıllıkta yüzde 2,1 artış demektir, toplamda 5,5 milyar dolar ilave artış anlamına gelmektedir. 28 Mart'ta 2 milyar 65 milyon dolar günlük ihracatla, Cumhuriyet tarihimizin en yüksek ikinci günlük ihracat rakamını elde ettik. 35 milyon dolar daha olsaydı en yüksek günlük ihracat rakamına da ulaşmış olacaktık. Martta ithalatımız ise geçen yılın aynı ayına göre yüzde 2,3 artarak, 30,7 milyar dolar oldu. Bu durum, uluslararası doğalgaz fiyatlarındaki yükseliş nedeniyle enerji ithalatında yaşanan artışın etkisiyle oldu. Altın ve enerji hariç tutulduğunda, ithalatımız Mart ayında yüzde 0,9 oranında sınırlı olarak artmıştır."
Ticaret Bakanı Ömer Bolat, mayısın ilk haftasında İngiltere'ye gideceklerini belirterek, "Serbest Ticaret Anlaşmamızı hizmetler sektörüne ve bazı tarım ürünlerine genişletme konusunda yeni Ticaret Bakanı'yla görüşmelerimizi yapacağız." dedi.
Marttaki dış ticaret açığının 7,3 milyar dolar olduğunu dile getiren Bolat, geçen yıl da 7 milyar 303 milyon olduğunu ve yüzde 0,5'lik azalış yaşandığını bildirdi.
Ticaret Bakanı Bolat, altın ve enerji hariç tutulduğunda dış ticaret açığının yüzde 23 gerilediğine dikkati çekerek, bu tutarın da 1,5 milyar dolar olduğuna işaret etti.
Geçen ay ihracatın ithalatı karşılama oranının yüzde 76,3 olarak gerçekleştiğini anlatan Bolat, bu konuda Mart 2024'e kıyasla 0,7 puanlık artış yaşandığını söyledi.
İlk çeyrek ihracat ve ithalat verileri
Bakan Bolat, bu yılın ilk çeyreğinin verilerine ilişkin ise şu bilgileri paylaştı:
"Yılın üç ayı itibarıyla ihracatımız yıllık bazda yüzde 2,5 artarak 65,3 milyar dolara yükseldi. Burada yaklaşık 1 milyar 650 milyon dolar artış sağladık. İthalatımızda 3,9 milyar dolar artış var. Oradaki artış oranı yüzde 4,6 oldu. Bunun en önemli sebebi doğal gaz ithalatı. Uluslararası pazarlarda fiyatta büyük artış olduğu için ve bizim altın ithalatımızda bir miktar artış olduğu için bu artış ortaya çıkıyor. Dış ticaret dengemizde bu dönemde 22,6 milyar dolarlık açık var. Geçen yıl 20,3 milyar dolardı. Yani 2,3 milyar dolar dış ticaret açığımızda bir artış var. İhracatın ithalatı karşılama oranı da bu dönemde yüzde 74,3, burada da 1,6 puanlık gerileme var."
"İhracatımızda son 1 yılda yüzde 2,1 artış, ithalatımızda yüzde 0,5 azalış söz konusu"
Son 12 ayda ihracatın 263,4 milyar dolar olduğunu bildiren Bolat, "Bunun yanında ithalatımız da bu dönemde 348 milyar dolar oluyor. İhracatımızda son 1 yılda yüzde 2,1 artış, ithalatımızda yüzde 0,5 azalış söz konusu." diye konuştu.
Ticaret Bakanı Bolat bu dönemde dış ticaret açığının 84,5 milyar dolar olduğuna dikkati çekerek, "2024'ü 82,2 milyar dolarla kapatmıştık. Yani dış ticaret açığımızda bir yıllıkta 2,3 milyar dolar artış var. Son derece makul, tolere edilebilir artıştır. İhracatın ithalatı karşılama oranı da son bir yılda yüzde 75,7'dir. Aralık 2024'te son 1 yıl yüzde 75,9'du. Orada da çok iyi durumdayız." ifadelerini kullandı.
Yılın ilk çeyreğinde ihracatta en çok artan ve azalan ilk 5 fasıla da değinen Bolat, şu değerlendirmelerde bulundu:
"Kıymetli taş ve metallerde 1,4 milyar dolar, bunun yanında 474 milyon dolarla savunma sanayisindeki artışımız var. Motorlu kara taşıtlarında 249 milyon dolar, hava ve uzay taşıtlarında 205 milyon dolar ve demir ve çelikte 203 milyon dolar artış görüldü. İhracatımızda en çok azalış gösteren 5 fasılda da ilk sırada 376 milyon dolarla mineral yakıt. Niye biliyor musunuz? Petrol fiyatları düştüğü için. Geçen yılın ortalamalarına göre ham petrol ve rafine petrol ürünleri düşünce, hem ham petrol alıcısıyız hem de işlenmiş petrol satıcısıyız. Demir çelikten eşyada 239 milyon dolar, örülmemiş giyim eşyasında da 232 milyon dolar, kazan ve makinede de 200 milyon dolarlık bir azalışımız var."
Bakan Bolat, söz konusu dönemde ithalatta en çok azalış 678 milyon dolarla demir ve çelik faslında yaşandığına işaret ederek, bunu, 294 milyon dolarla kazan ve makine, 289 milyon dolarla hububat, 206 milyon dolarla hava ve uzay taşıtları ve 118 milyon dolarla metal cevherleri fasıllarının takip ettiğini bildirdi.
Ticaret Bakanı Bolat, ithalatta artış gösteren kalemlerde de 1 milyar dolarla kıymetli taş ve metaller, 713 milyon dolarla mineral yakıt, 387 milyon dolarla kakao, 371 milyon dolarla canlı hayvan ve 355 milyon dolarla bakır eşyanın yer aldığına dikkati çekti.
"Mayısın birinci haftasında İngiltere'ye gideceğiz"
Bölgeler bazında bakıldığında Avrupa Birliği'nin (AB) yılın ilk çeyreğinde birinci ihraç pazarı olduğuna vurgu yapan Bolat, "AB'ye 28,3 milyar dolar ihracatımız var. Bunun dışında Türk Devletler Teşkilatı'na yüzde 8,5'lik artışımız var. İngiltere, Birleşik Arap Emirlikleri'yle, Körfez ülkelerine, İslam ülkelerine ihracatımızda artışımız var." ifadesini kullandı.
Bakan Bolat, ihracatta Almanya'nın bu dönemde de birinci sırada olduğunu belirterek, ABD'nin ikinci sırada geldiğini ve İngiltere'nin 3,9 milyar dolarla ikinciliği zorladığını söyledi.
Yılın üç ayında İtalya'ya 3,3 milyar dolar, Irak'a 2,9 milyar dolar ihracat gerçekleştirildiğinin altını çizen Bolat, "İnşallah mayısın birinci haftasında İngiltere'ye gideceğiz. Serbest Ticaret Anlaşmamızı hizmetler sektörüne ve bazı tarım ürünlerine genişletme konusunda yeni Ticaret Bakanı'yla görüşmelerimizi yapacağız." değerlendirmesinde bulundu.
"AB'den iyimserlik işaretleri gelmeye başladı"
Bakan Bolat, bölgeler bazında ilk sırada AB'nin geldiğini bildirerek, "AB'den iyimserlik işaretleri gelmeye başladı. Ocakta AB ülkelerinin ithalatında yüzde 10,5'luk bir artış oldu. Bu bizim için iyi bir haber." dedi.
İthalatta da en çok azalış gösteren ülkelere ilişkin bilgileri paylaşan Bolat, şunları kaydetti: "İthalatımızda en çok azalış gösteren ülkeler İtalya, İsrail, Rusya, Ukrayna, Kolombiya. İthalatımızda en çok artış gösteren ülkeler Çin, Birleşik Arap Emirlikleri, İsviçre, ABD, Güney Kore. Bunlar 3 aylık veriler. Biz İsrail ile 2 Mayıs 2024'te ticaret yapmama kararı aldığımız için nisandan sonra mayıs ayı itibarıyla zaten İsrail'den ithalatımız, ihracatımız, gümrüklerimiz, istatistiklerimizde olduğu gibi sıfır görünecek."
Ticaret Bakanı Bolat, hizmetler ihracatının da kendileri için iftihar kaynağı olduğunu ifade ederek, bu alandaki ihracata bu yıl iyi başladıklarına vurgu yaptı. Hizmetler ticaretine ilişkin kendi tahminlerini de paylaşan Bolat, Bakanlığın hizmetler ticareti ve cari işlemler açığı öngörülerini aktardı.
"Türkiye Yüzyılı'nı hep birlikte ticaret yüzyılı yapacağız"
Bakan Bolat, ihracatçılara bu yıl 33 milyar liralık destek paketi tahsis edildiğini anımsatarak, Türk Eximbank'ın sermayesinin 22 ayda 4,5 kat artırıldığını dile getirdi.
İhracatçılar için kazandıkları dövizi Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasında (TCMB) bozdurma zorunluluk oranını yüzde 25'e düşürdüklerine dikkati çeken Bolat, sözlerini şöyle tamamladı:
"İhracatı Geliştirme AŞ'nin (İGE) kefalet verdiği miktar 106 milyar liraya çıkarıldı. Geçtiğimiz ay İGE 36 milyar lira daha ihracatçılar için kefalet paketi tahsis etti. Bütün bunlarla, inşallah, ihracatta Ticaret Bakanlığı olarak, hükümetimiz olarak, Merkez Bankamız, Hazine ve Maliye Bakanlığımız, TİM, DEİK, TOBB, bütün STK'lerimizle Türkiye Yüzyılı'nı hep birlikte ihracat yüzyılı, ticaret yüzyılı yapacağız."
Künye
Facebook
Twitter
Günün
Haberleri