Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Teşvik Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel Müdürlüğü 2024 Yılı Nisan dönemi yatırım teşvik belgesi verilerini paylaştı. Erzurum’un içinde yer aldığı 5’inci Teşvik Bölgesinde 2023 yılı Nisan ayında 45, Ocak – Nisan döneminde 226 yatırım teşvik belgesi aldı.
BÖLGENİN PAYLARI
DOSİAD Araştırma Merkezince yapılan hesaplamalarda, Adıyaman, Aksaray, Bayburt, Çankırı, Erzurum, Giresun, Gümüşhane, Kahramanmaraş, Kilis, Niğde, Ordu, Osmaniye, Sinop, Tokat, Tunceli, Yozgat’la birlikte 16 ilin yer aldığı bölgenin ülke teşvikli yatırım sayısı payı yüzde 7.21, sabit yatırım payı yüzde 5.5, istihdam payı ise yüzde 8.4 olarak aktarıldı.
NİSAN AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Nisan ayında 1. Bölgede 231, 2. Bölgede 123, 3’üncü Bölgede 100, 4’üncü Bölgede 66, Erzurum’un bulunduğu 5’inci Bölgede 45, 6’ıncı Bölgede 89 ve muhtelif bölgelerde 10 yatırım teşvik belgesi aldı.
NİSAN AYI SABİT YATIRIM
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarı ise 1’inci Bölgede 26 milyar, 2. Bölgede 8,3 milyar, 3’üncü Bölgede 12 milyar, 4’üncü Bölgede 5 milyar, 5’inci Bölgede 5,2 milyar, 6’ıncı Bölgede 2,9 milyar ve muhtelif bölgelerde ise 1,9 milyar TL olarak kaydedildi.
OCAK-NİSAN DÖNEMİ
2024 yılının Ocak-Nisan döneminde 1. Bölgede bin 566, 2’nci Bölgede 707, 3’üncü Bölgede 482, 4’üncü Bölgede 345, Erzurum’un yer aldığı 5’inci Bölgede 226, 6’ıncı Bölgede 522 ve muhtelif Bölgelerde 34 yatırım teşvik kapsamına alındı.
OCAK-NİSAN DÖNEMİ SABİT YATIRIM
Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1. Bölgede 103,8 milyar, 2’inci Bölgede 42,9 milyar, 3’üncü Bölgede 51,7 milyar, 4’üncü Bölgede 23 milyar, 5’inci Bölgede 20,6 milyar, 6’ıncı Bölgede 17,2 milyar ve muhtelif bölgelerde 55,5 milyar TL olarak açıklandı.
2012 – NİSAN 2024 DÖNEMİ
20 Haziran 2012 tarihinden Nisan 2024 sonuna kadar düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,4, 2. Bölge yüzde 18,1, 3. Bölge yüzde 13,5, 4. Bölge yüzde 9,3, 5. Bölge yüzde 7,2, 6. Bölge yüzde 12,2 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay aldı.
13 YILLIK SABİT YATIRIM DAĞILIMI
Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 42, II. Bölgenin payının yüzde 19, III. Bölgenin payının yüzde 15, IV. Bölgenin payının yüzde 8, V. Bölgenin payının yüzde 6, VI. Bölgenin payının yüzde 5 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 6 olduğu görüldü.
YATIRIM TEŞVİK BELGESİ BÜLTENİ NİSAN 2024 VERİLERİ
NİSAN AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
2024 yılı Nisan ayında 664 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir.
664 adet Yatırım Teşvik Belgesinin toplam sabit yatırım tutarı toplam 61,4 milyar TL olup, 15.751 kişilik istihdam öngörülmüştür.
Nisan ayında düzenlenen 664 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 643 adedi yerli firmalar, 21 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 57,8 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 3,6 milyar TL’dir.
NİSAN AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Nisan ayında verilen teşvik belgelerinin 231 adedi I. Bölgede, 123 adedi II. Bölgede, 100 adedi III. Bölgede, 66 adedi IV. Bölgede, 45 adedi V. Bölgede, 89 adedi VI. Bölgede ve 10 adedi Muhtelif Bölgelerdedir.
Öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 26 milyar TL’si I. Bölgede, 8,3 milyar TL’si II. Bölgede, 12 milyar TL’si III. Bölgede, 5 milyar TL’si IV. Bölgede, 5,2 milyar TL’si V. Bölgede, 2,9 milyar TL’si VI. Bölgede ve 1,9 milyar TL’si Muhtelif Bölgelerdedir.
NİSAN AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Nisan ayında düzenlenen 664 adet belgenin 440 adedi komple yeni yatırım, 161 adedi tevsi, 63 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Nisan ayında yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 61,4 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 47,1 milyar TL’si komple yeni yatırım, 11,6 milyar TL’si tevsi ve 2,7 milyar TL’si de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.
NİSAN AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Nisan ayında verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 61,4 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 18,1 milyar TL’si Enerji sektöründe, 13,5 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 26,8 milyar TL’si İmalat sektöründe, 1 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 2,1 milyar TL’si Tarım sektöründedir.
NİSAN AYI YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI
Nisan ayında düzenlenen 664 adet yatırım teşvik belgesinin 518 adedi Bölgesel (6 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamındadır), 145 adedi Genel ve 1 adedi ise Stratejik (Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 61,4 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 42,5 milyar TL’si Bölgesel, 18,9 milyar TL’si Genel ve 4 milyon TL’si Stratejik (Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.
2024 YILI OCAK-NİSAN DÖNEMİ GELİŞMELERİ
2024 yılı Ocak-Nisan döneminde, öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 314,8 milyar TL olan toplam 3.882 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen belgelerde 81.448 kişilik istihdam öngörülmektedir.
Ocak-Nisan döneminde düzenlenen 3.882 adet Yatırım Teşvik Belgesinin 3.743 adedi yerli firmalar, 139 adedi yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Yerli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 291,1 milyar TL olurken, yabancı sermayeli firmalar için düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 23,7 milyar TL’dir.
OCAK-NİSAN DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılının Ocak-Nisan döneminde verilen teşvik belgelerinin 1.566 adedi I. Bölgede, 707 adedi II. Bölgede, 482 adedi III. Bölgede, 345 adedi IV. Bölgede, 226 adedi V. Bölgede, 522 adedi VI. Bölgede ve 34 adedi ise Muhtelif Bölgelerdedir.
Teşvik belgelerinde öngörülen toplam sabit yatırım tutarının ise 103,8 milyar TL’si I. Bölgede, 42,9 milyar TL’si II. Bölgede, 51,7 milyar TL’si III. Bölgede, 23 milyar TL’si IV. Bölgede, 20,6 milyar TL’si V. Bölgede, 17,2 milyar TL’si VI. Bölgede ve 55,5 milyar TL’si ise Muhtelif Bölgelerdedir.
OCAK-NİSAN DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
2024 yılı Ocak-Nisan döneminde düzenlenen 3.882 adet belgenin 2.381 adedi komple yeni yatırım, 1.178 adedi tevsi, 323 adedi de diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır. Ocak-Nisan döneminde yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 314,8 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 187,2 milyar TL’si komple yeni yatırım, 106,1 milyar TL’si tevsi ve 21,5 milyar TL’si ise diğer mahiyetlerdeki yatırımlardan oluşmaktadır.
OCAK-NİSAN DÖNEMİ YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
Ocak-Nisan döneminde verilen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 314,8 milyar TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 101,7 milyar TL’si Enerji sektöründe, 55,5 milyar TL’si Hizmetler sektöründe, 146 milyar TL’si İmalat sektöründe, 5,6 milyar TL’si Madencilik sektöründe ve 6 milyar TL’si ise Tarım sektöründedir.
Ocak-Nisan döneminde düzenlenen 3.882 adet yatırım teşvik belgesinin 3.042 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 71 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 823 adedi Genel ve 17 adedi ise Stratejik (11 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır). Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 314,8 milyar TL’lik sabit yatırım tutarının 179,3 milyar TL’si Bölgesel (4,2 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 111 milyar TL’si Genel ve 24,4 milyar TL’si Stratejik (4,6 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.
2012/3305 SAYILI KARAR DÖNEMİNDEKİ BİRİKİMLİ GELİŞMELER (20.06.2012 – NİSAN 2024)
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN GENEL KARAKTERİSTİKLERİ
20 Haziran 2012 tarihinden Nisan 2024 sonuna kadar 90.498 adet Yatırım Teşvik Belgesi düzenlenmiştir. Düzenlenen Yatırım Teşvik Belgelerinin 86.804 adedi yerli firmalar, 3.694 adedi de yabancı sermayeli firmalar tarafından alınmıştır. Bu dönemde yerli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 8,4 trilyon TL olurken, yabancı sermayeli firmalara düzenlenen belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı ise 1,6 trilyon TL’dir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN BÖLGELERE GÖRE DAĞILIMI
Bu dönemde düzenlenen Yatırım Teşvik Belgesi adedinde I. Bölge yüzde 39,4, II. Bölge yüzde 18,1, III. Bölge yüzde 13,5, IV. Bölge yüzde 9,3, V. Bölge yüzde 7,2, VI. Bölge yüzde 12,2 ve Muhtelif Bölgeler yüzde 0,3 pay almıştır. Öngörülen sabit yatırım tutarı dikkate alındığında ise I. Bölgenin payının yüzde 42, II. Bölgenin payının yüzde 19, III. Bölgenin payının yüzde 15, IV. Bölgenin payının yüzde 8, V. Bölgenin payının yüzde 6, VI. Bölgenin payının yüzde 5 ve Muhtelif Bölgelerin payının yüzde 6 olduğu görülmektedir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN YATIRIM CİNSLERİNE GÖRE DAĞILIMI
20 Haziran 2012 tarihinden Nisan 2024 sonuna kadar düzenlenen 90.498 adet teşvik belgesinin 56.202 adedi Komple Yeni Yatırım, 27.440 adedi Tevsi ve 6.856 adedi Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlara aittir. Bu dönemde öngörülen 10,1 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 6,2 trilyon TL’si Komple Yeni Yatırım, 3 trilyon TL’si Tevsi Yatırım ve 812,6 milyar TL’si Modernizasyon, Entegrasyon vb. diğer mahiyetteki yatırımlardır.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN DESTEK SINIFINA GÖRE DAĞILIMI
20 Haziran 2012 tarihinden Nisan 2024 sonuna kadar düzenlenen 90.498 adet yatırım teşvik belgesinin 60.431 adedi Bölgesel (Bölgesel mahiyetteki yatırımların 1.468 adedi Cazibe Merkezi Programı kapsamında düzenlenmiştir), 96 adedi Büyük Ölçekli, 29.767 adedi Genel ve 204 adedi ise Stratejik (112 adedi Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyete sahiptir. Yatırım teşvik belgelerinde öngörülen toplam 10,1 trilyon TL’lik sabit yatırım tutarının 5,5 trilyon TL’si Bölgesel (207 milyar TL’si Cazibe Merkezi Programı kapsamında), 540,2 milyar TL’si Büyük Ölçekli, 3,2 trilyon TL’si Genel, 888,3 milyar TL’si Stratejik (20,9 milyar TL’si Teknoloji Odaklı Sanayi Hamlesi kapsamındadır) mahiyetteki yatırımlara aittir.
YATIRIM TEŞVİK BELGELERİNİN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI
20 Haziran 2012 tarihinden Nisan 2024 sonuna kadar düzenlenen yatırım teşvik belgelerinde öngörülen 10,1 trilyon TL’lik toplam sabit yatırım tutarının 2,1 trilyon TL’si Enerji, 2,7 trilyon TL’si Hizmetler, 4,8 trilyon TL’si İmalat, 341,7 milyar TL’si Madencilik ve 137,5 milyar TL’si Tarım sektörlerindedir.
PROJE BAZLI DEVLET YARDIMI VERİLMESİNE İLİŞKİN KARAR KAPSAMINDA DÜZENLENEN BELGELER
2012 yılından itibaren Yatırım Teşvik Sistemi kapsamında yatırımlar desteklenmekle birlikte ülkemiz için stratejik önemi haiz özel nitelikli projeler ile teknolojik dönüşüm sağlayacak yatırımların desteklenmesine yönelik hazırlanan proje bazlı teşvik sistemine ilişkin usul ve esasları belirleyen “Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar” 26/11/2016 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu düzenleme ile kalkınma planları ve yıllık programlarda öngörülen hedefler doğrultusunda ülkemizin mevcut veya gelecekte ortaya çıkabilecek ihtiyaçlarını karşılama, arz güvenliğini sağlama, dışa bağımlılığını azaltma, teknolojik dönüşümünü sağlama, yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve katma değeri yüksek olma niteliklerini haiz yatırımların proje bazlı olarak desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Uygulama sürecinde, sistemin amacına uygun olarak belirlenecek yatırım konularında yapılacak sabit yatırım tutarı 1 milyar TL’nin üzerinde olan yatırım projelerine ilişkin müracaatlar Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından davet veya çağrı usulü ile toplanmaktadır.
Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar kapsamında 62 teşvik belgesi düzenlenmiştir. Söz konusu belgelerde öngörülen toplam sabit yatırım tutarı 1,07 trilyon TL, öngörülen istihdam ise 46.956 kişidir.