~~BAYRAM KILINÇER
ANKARA (İHA) - Türkiye Kamu-Sen ve Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı İsmail Koncuk, ücretli öğretmen sayısının norm kadro ihtiyacının altında kaldığını belirterek, “Bu da okullarda kadrolu branş öğretmenlerinin, branşları dışında ek ders karşılığı derslere girdiğini ortaya koymaktadır. Bu durum okullarımızda öğretmen ihtiyacının ne boyutta olduğunu bir kez daha gözler önüne sermektedir” dedi.
Türk Eğitim-Sen tarafından yapılan ücretli öğretmen araştırmasının sonuçları açıklandı. Türk Eğitim-Sen, 81 İl Valiliğine Türkiye’deki ücretli öğretmen sayısına ilişkin bilgi istedi. Bu talebe 68 İl Valiliğinden cevap geldi. Ücretli öğretmen sayısı ile ilgili bilgileri, Ağrı, Amasya, Bitlis, Erzurum, Kastamonu, Mardin, Rize, Siirt, Tunceli, Şanlıurfa, Van, Karaman, Kırıkkale illeri göndermedi. Buna göre, araştırma sonuçları şöyle:
9 BİN 622 ÖN LİSANS MEZUNU ÜCRETLİ ÖĞRETMEN BULUNUYOR
"İl Valiliklerinden gelen bilgilere göre; 68 ilde ücretli öğretmen sayısı 55 bin 987’dir. Ücretli öğretmenlerin 23 bin 117’si eğitim fakültesi mezunu, 23 bin 248’i lisans mezunu, 9 bin 622’si ön lisans (iki yıllık meslek yüksek okulu) mezunu.
EN YÜKSEK ÜCRETLİ ÖĞRETMEN 11 BİN 839 İLE İSTANBUL’DA
En yüksek ücretli öğretmen sayısı 11 bin 839 ile İstanbul’da. İstanbul’u 2 bin 912 ile Bursa, 2 bin 581 ile Ankara, 2 bin 99 ile İzmir takip etti. Ücretli öğretmen sayısı Diyarbakır’da 1.999, Hatay’da 1.814, Konya’da 1.759, Adana’da 1.513, Kocaeli’nde 1.482, Şırnak’ta 1.467, Mersin’de 1.293, Kahramanmaraş’ta 1.179, Kayseri’de 1.171, Antalya’da 1.168, Tekirdağ’da 1.091, Muş’ta ise bin 35 oldu.
68 İLDE ÜCRETLİ ÖĞRETMENLERİN BRANŞLARINA GÖRE DAĞILIMI
68 ilde ücretli öğretmen olarak görev yapan okul öncesi öğretmenlerinin sayısı 6 bin 158, sınıf öğretmenlerinin sayısı 11 bin 785, zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenlerinin sayısı 4 bin 274, branş öğretmenlerinin sayısı ise 33 bin 770’dir.
İstanbul’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 3 bin 860’ı eğitim fakültesi mezunu, 5 bin 825’i lisans mezunu (eğitim fakültesi hariç), 2 bin 154’ü ise ön lisans mezunu. Ankara’da görev yapan ücretli öğretmenlerin 1.196’sı eğitim fakültesi mezunu, 932’si lisans mezunu, 453’ü ön lisans mezunu. İzmir’de görev yapan ücretli öğretmenlerin 746’sı eğitim fakültesi mezunu, 939’u lisans mezunu, 414’ü ön lisans mezunu. Şırnak’ta ise ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin sayısı eğitim fakültesi mezunlarından fazla. Şırnak’ta ücretli öğretmen olarak görev yapan 413 eğitim fakültesi mezunu, 614 lisans mezunu, 440 ön lisans mezunu bulunuyor.
ÖZEL UZMANLIK GEREKTİREN ZİHİNSEL-GÖRME/İŞİTME ENGELLİLER SINIF ÖĞRETMENİ OLARAK ÖN LİSANS MEZUNLARI DA GÖREV YAPIYOR
Özel uzmanlık gerektiren zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmeni olarak ön lisans (iki yıllık meslek yüksek okulu) mezunları görev yapabiliyor. Örnek olarak, zihinsel-görme-işitme engelliler öğretmeni olarak görev yapan İstanbul’da 616, Bursa’da 65, İzmir’de 47, Antalya’da 43, Kocaeli’nde 33, Trabzon’da 24, Düzce’de 22, Kayseri ve Ankara’da 19, Tekirdağ’da 17, Muğla’da 16 ön lisans mezunu bulunuyor.
Branş öğretmeni olarak görev yapan ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin bazı illere göre dağılımı ise şöyle:
İstanbul bin 59, Ankara 418, İzmir 335, Bursa 205, Adana 203, Diyarbakır 170, Konya 169, Mersin 127, Hatay 123, Denizli 108, Malatya 99, Afyonkarahisar’da 95, Balıkesir 94, Tekirdağ 93, Eskişehir 90. Sınıf öğretmeni olarak görev yapan ön lisans mezunu ücretli öğretmenlerin bazı illere göre dağılımı da şu şekilde; Şırnak 278, Muş 258, Hakkari 140, Kars 128, İstanbul 92.
62 İLDE NORM KADRO İHTİYACI 93 BİN 752
Öte yandan Valiliklerden Türkiye’deki norm kadro ihtiyacını da istedik. Bu konuda 62 İl Valiliğinden talebimize cevap geldi. Norm kadro ihtiyacını göndermeyen iller şunlardır: Ağrı, Amasya, Ankara, Bayburt, Bitlis, Bursa, Erzurum, Siirt, Sivas, Şanlıurfa, Tunceli, Van, Karaman, Kırıkkale, Şırnak, Giresun, Kastamonu, Mardin ve Rize. 62 ilde norm kadro ihtiyacı 93 bin 752. 62 ilde norm kadro ihtiyacının branşlara göre dağılımı ise şöyle: Norm kadro ihtiyacı okul öncesi öğretmenliğinde 3 bin 815, sınıf öğretmenliğinde 5 bin 824, zihinsel-görme-işitme engelliler sınıf öğretmenliğinde 7 bin 500, branş öğretmenliğinde 76 bin 613.
KADROLU BRANŞ ÖĞRETMENLERİ, BRANŞLARI DIŞINDA EK DERS KARŞILIĞI DERSLERE GİRİYOR
Araştırmamızda, ücretli öğretmen sayısının norm kadro ihtiyacının altında kaldığı da ortaya çıktı. Şöyle ki; Manisa’da norm kadro ihtiyacı 1.938 iken, ücretli öğretmen sayısı 974’tür. Zonguldak’ta norm kadro ihtiyacı bin 152 iken, ücretli öğretmen sayısı 520’dir. Adana’da norm kadro ihtiyacı 3 bin 350 iken, ücretli öğretmen sayısı bin 513’tür. Adıyaman’da norm kadro ihtiyacı bin 111 iken, ücretli öğretmen sayısı 558’dir. Diyarbakır’da norm kadro ihtiyacı 2 bin 924 iken, ücretli öğretmen sayısı bin 999’dur. İstanbul’da norm kadro ihtiyacı 20 bin 542 iken, ücretli öğretmen sayısı 11 bin 839’dur. Ordu’da norm kadro ihtiyacı 1.341 iken, ücretli öğretmen sayısı 558’dir. Samsun’da norm kadro ihtiyacı bin 603 iken, ücretli öğretmen sayısı 792’dir. Osmaniye’de norm kadro ihtiyacı bin 58 iken, ücretli öğretmen sayısı 408’dir. Bu tablo da; okullarda kadrolu branş öğretmenlerinin, branşları dışında ek ders karşılığı derslere girdiğini göstermektedir. Yani yaptığımız araştırma, ülkemizin öğretmen ihtiyacının ne boyutta olduğunu çok açık bir şekilde ortaya koymaktadır.”
Araştırmayı değerlendiren Türkiye Kamu-Sen ve Türk Eğitim-Sen Genel Başkanı İsmail Koncuk, Türkiye’de ücretli öğretmenlik asal istihdam haline dönüştüğünü, 68 ilde 55 bin 987 ücretli öğretmenin görev yapmasının büyük utanç olduğunu, bu ülkenin kadrolu öğretmen istihdam edebilecek kapasitede ve güce sahip bulunduğunu belirtti.
Kadrolu istihdam modeli varken; öğretmenleri güvencesiz, aylık 600-700 TL’ye mahkum ederek çalıştırmanın hak ve hukukla bağdaşmadığını kaydeden Koncuk, şunları söyledi:
“Üstelik araştırmamızdan da görüleceği üzere ücretli öğretmenlerin bir kısmı ön lisans (iki yıllık meslek yüksek okulu) mezunudur. İki yıllık meslek yüksekokulu mezunları arıcılık, aşçılık, kuaför, işletme, muhasebe gibi bölümlerden mezun olan kişilerdir. Yani bu kişilerin öğretmenlik mesleği ile uzaktan yakından ilgileri yoktur. Bazı özel uzmanlık gerektiren alanlarda bile ön lisans mezunlarının ücretli öğretmen olarak görevlendirilmesi akıl ve mantıkla açıklanabilecek bir durum değildir.
Ücretli öğretmen istihdamı ile okullarda verim ve kalitenin düştüğü çok iyi bilinmesine rağmen, ısrarla ücretli öğretmen görevlendirmesi yapılması eğitimde derin yaralar açmaktadır. Şubat ayında 10 bin öğretmen ataması yapılacaktır. Ülkemizde 68 ilde 55 bin 987 ücretli öğretmen görevlendirmesi varken, 350 bin öğretmen atama beklerken, gençlerimiz ellerinde diplomaları ile işsiz gezerken, 10 bin atama hangi derde deva olacaktır? 10 bin atamayı süsleyip, püsleyenler, seçim öncesi öğretmenlerin tepkisini dindirmek için göstermelik atama yapanlar bilmelidir ki; bu ülkenin 10 bin, 20 bin, 50 bin değil; en az 100 bin atamaya ihtiyacı vardır.
62 ilde norm kadro ihtiyacının ise 93 bin 752 olduğu gerçeği birilerinin yüzüne tokat gibi çarpmaktadır. Tüm illeri dikkate aldığımızda öğretmen açığı daha da büyümektedir. Üstelik ücretli öğretmen sayısı norm kadro ihtiyacının altında kalmakta, bu da okullarda kadrolu branş öğretmenlerinin, branşları dışında ek ders karşılığı derslere girdiğini ortaya koymaktadır. Bu durum okullarımızda öğretmen ihtiyacının ne boyutta olduğunu bir kez daha gözler önüne sermektedir.
Öyleyse bu rakamlar ışığında öğretmen ihtiyacını gidermenin yolu, kölelik anlayışı olan ücretli öğretmen istihdamını ortadan kaldırmak ve öğretmen ihtiyacı doğrultusunda, ehil kişilerle kadrolu öğretmen ataması yapmaktır. Milli Eğitim Bakanı Nabi Avcı’nın tüm enerjisini ücretli öğretmen istihdamını ortadan kaldırmaya ve ihtiyaca uygun, adil bir öğretmen ataması yapmaya vermesi gerekmektedir.”