Doğu’da Celaleddin Harzemşah gündemi

Osmangazi Üniversitesi öğretim üyelerinden Prof. Dr. Kürşat Öncül, yaptığı saha çalışmalarında edindiği bilgiler çerçevesinde Celaleddin Herzemşah’ın mezarının Kars’ta olduğunu ileri sürdü.
Bir dönem Kafkas Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyat Bölümü bünyesinde görev yapan Prof. Dr. Kürşat Öncül, son günlerde Türk tarihi açısından önemli çalışmalara imza atan Dicle Üniversitesi Tarih Bölümü öğretim üyeleri, yakın tarihte Celaleddin Harzemşah’ın mezarının Silvan’da olduğunu tahmin ettikleri yönünde açıklamalar yaptığını belirtti.
Kars Kalesi’nde bulunan türbedeki Celal Baba’nın, Celaleddin Harzemşah olduğunu ifade eden Prof. Dr. Kürşat Öncül, “Bir tarihçi olmamakla birlikte Kars’ta yapmış olduğum saha çalışmaları ve edindiğim bilgiler çerçevesinde Celaleddin Harzemşah’ın mezarının Kars’ta olduğu kanatimi belirtmek isterim. Farklı kaynaklarda Bingöl ve Tunceli’de şimdi de Silvan’da mezarının bulunduğuna yönelik açıklamalar bulunmakla birlikte Kars Kalesi içerisinde medfun olan ve Kahraman Celal Baba adıyla anılan türbedeki zatın Celaleddin Harzemşah olduğunu düşünüyorum” dedi.
Türbede bulunan metinde 1239 tarihi ve Moğollarla yapılan savaşlara ait ifadeler bu kişinin sıradan bir komutan olmadığını göstermektedir diyen Öncül, “Özellikle Moğollarla yapılan savaşlar ifadesi Celaleddin Harzemşah’ın tarihsel kimliği açısından oldukça dikkat çekicidir. Her ne kadar Celaleddin Harzemşah’ın ölüm tarihi olarak 1231 tarihi verilmekteyse de Arapçadaki dokuz ve bir rakamlarının yazımı dikkate alındığında buradaki 1239 tarihinin 1231 tarihi olabileceği, bunun türbeye sonradan ilave edilen tarihi bilgileri düzenleyen kişinin muhtemelen silik bir metindeki okuma yanlışından kaynaklanmış olması bize göre oldukça yüksek bir ihtimaldir” diye konuştu.
Celaleddin Harzemşah’ın mezarının Kars’ta olduğunun teyit edilmesiyle daha anlamlı hale geleceğine dikkat çeken Prof. Dr. Kürşat Öncül, “Bingöl ve Tunceli gibi yerlerde Celaleddin Harzemşah’ın mezarına yönelik kayıtlar bu tarihi şahsın öldürüldüğü coğrafyaya yakın bir yerde defnedilmek istemeyeceği ve mezarının gizlenmesini istediği gibi etkenlerle Kars’a getirilmiş olmasını muhtemel kılmaktadır. Konunun özellikle arkeologlar ve Müze Müdürlüğü tarafından araştırılması durumunda bu tarihsel durum netleşecektir. Kars’ın tarihsel ve kültürel anlamdaki zenginliği bir dönem Türk ve Avrupa tarihini değiştiren Celaleddin Harzemşah’ın mezarının Kars’ta olduğunun teyit edilmesiyle daha anlamlı hale gelecektir” şeklinde konuştu.