Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, “Mali disiplin temel çıpamız olacaktır. Vergi sistemimizi daha basit, etkin, geniş tabanlı ve daha adil bir yapıya kavuşturmak için vergi mevzuatımızın sadeleştirilmesine yönelik çalışmalarımıza devam edecek, etkinliği olmayan istisna, muafiyet ve indirimleri kademeli olarak kaldıracak, mecbur olmadıkça yeni istisna ve muafiyet getirmeyeceğiz” dedi.
2019 MERKEZİ YÖNETİM BÜTÇE GÖRÜŞMELERİ
Hazine ve Maliye Bakanı Albayrak, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda 2019 Merkezi Yönetim Bütçe görüşmelerine katılarak, milletvekillerine sunum yaptı. Küresel ekonomiye ilişkin olarak Albayrak, “2017 yılında yüzde 2,3 oranında büyüyen gelişmiş ülkelerin 2018 ve 2019 yıllarında sırasıyla yüzde 2,4 ve yüzde 2,1 oranlarında büyümesi beklenmektedir. Artan istihdam ve gelirler, ABD’deki vergi indirimleri ve halen destekleyici olan finansal koşullar ekonomik aktiviteyi olumlu yönde etkilemektedir. Gelişmekte olan ülkelerin 2017 yılında olduğu gibi 2018 ve 2019 yıllarında da yüzde 4,7 oranında büyümesi beklenmektedir. Küresel ticarette artan gümrük vergileri ve küresel faizlerdeki yükselişe bağlı olarak sıkılaşan finansal koşullar gelişmekte olan ülke ekonomileri için negatif unsurlardır. Son dönemde düşen petrol fiyatları özellikle petrol ihracatçılarını olumsuz yönde etkileyecektir” ifadelerini kullandı.
DENGELENME SÜRECİ
Bakan Albayrak, Türkiye ekonomisinin 2018 yılının ikinci yarısında yavaşlamaya ve dengelenme sürecine işaret ettiğini söyleyerek, “Yeni Ekonomik Program (YEP), iktisadi faaliyetin 2019 ve 2020 yıllarında potansiyel düzeyinin altında seyredeceği, 2021 yılından itibaren ise daha güçlü bir eğilimle toparlanma sürecine gireceği bir çerçeveyi esas almaktadır. 2018 yılından başlayarak takip eden üç yıllık dönemde Türkiye ekonomisinin sırasıyla yüzde 3,8, yüzde 2,3, yüzde 3,5 ve yüzde 5 oranlarında büyüyeceği öngörülmektedir. 2009 yılından itibaren iş gücü piyasasına yönelik uygulanan politikalar sonucunda işgücüne katılımda ve istihdamda önemli artışlar görülmüştür. 2018 yılı Ağustos döneminde istihdam yıllık bazda 490 bin kişi artmıştır. Bu dönemde işgücüne katılım oranı mevsimsel düzeltilmiş olarak yüzde 53,5 ile tarihi yüksek seviyeye ulaşmıştır. İşsizlik oranı ise mevsimsel düzeltilmiş olarak yüzde 11,2 seviyesinde gerçekleşmiştir. Ekonominin dengelenme sürecinde işsizlik oranının 2019 yılı sonunda yüzde 12,1’e yükselmesi, ekonomide güçlü toparlanma dönemi olarak nitelenebilecek 2021 yılında ise yüzde 10,8’e gerilemesi beklenmektedir. Yeni Ekonomi Programı’nda enflasyonun kalıcı olarak düşürülmesi ve fiyat istikrarının sağlanması temel hedeflerinden biri olması doğrultusunda enflasyonla mücadele sürecine en önemli desteği sıkı maliye politikası verecektir. Enflasyon ile Topyekûn Mücadele Programı'nın yanı sıra, enflasyonu düşürmeye ve makroekonomik dengelenmeyi sağlamaya yönelik güçlü politika koordinasyonu ile YEP’te 2018 yıl sonunda enflasyonun yüzde 20,8 olarak gerçekleşmesi, program dönemi sonunda ise para ve maliye politikası arasındaki etkili eşgüdümün ve alınacak yapısal tedbirlerle birlikte yüzde 6’ya gerilemesi hedeflenmektedir” şeklinde konuştu.
"ÖNÜMÜZDEKİ DÖNEMDE MALİ DİSİPLİN TEMEL ÇIPAMIZ OLACAKTIR"
Albayrak şöyle konuştu: “Geçtiğimiz dönemde imalat sanayi yatırımları ile Ar-Ge, yenilik ve tasarım faaliyetlerine ilave destekler sağladık. Bunların başında yeni makine ve teçhizat alımlarına KDV istisnası ve amortisman süresinin kısaltılması ile indirimli kurumlar vergisi uygulamasının güçlendirilmesini sayabiliriz. 2020 sonuna kadar her bir ilave istihdama SGK primi ve vergi teşvikleri sağladık. İhracatçıların alabilecekleri KDV iadesinin tavanını artırdık, KDV iade işlemlerini hızlandırdık. Kadın çalışanların kreş hizmetinden yararlanmasına yönelik vergisel destekler sağladık. Vergisini düzenli olarak ödeyen mükelleflerimize yüzde 5 indirim imkanı getirdik. Bu hedefler çerçevesinde önümüzdeki dönemde mali disiplin temel çıpamız olacaktır. Vergi sistemimizi daha basit, etkin, geniş tabanlı ve daha adil bir yapıya kavuşturmak için vergi mevzuatımızın sadeleştirilmesine yönelik çalışmalarımıza devam edecek, etkinliği olmayan istisna, muafiyet ve indirimleri kademeli olarak kaldıracak, mecbur olmadıkça yeni istisna ve muafiyet getirmeyeceğiz. Mükelleflerimizin vergiye uyum seviyelerini güçlendirecek ve kayıtlı ekonomiye geçişi hızlandıracağız. Gelir politikalarımız ile nitelikli yatırımları, katma değerli üretimi, istihdamı ve ihracata dayalı büyümeyi destekleyerek, ekonomimizin rekabet gücünü daha da geliştireceğiz.”
Yeni bir vergi veri analiz merkezi kuracaklarını açıklayan Albayrak, “Mükelleflerin uyum düzeyinin artırılması, uyumsuz mükelleflerin uyumlu mükellefler aleyhine oluşturacağı haksız rekabetin önlenmesi, kayıtlı ekonominin teşvik edilmesi amacıyla yeni bir vergi veri ve risk analiz merkezi kuruyoruz. Gelir İdaresi Başkanlığı bünyesinde kurulacak bu merkezde farklı veri kaynaklarından elde edilen bilgilerle faaliyet grupları ve sektörler itibarıyla mükellefler analiz edilecek, yapılacak mukayeseler suretiyle vergilemede muhtemel risk alanları tespit edilecektir” diye konuştu.
2018 yılında tüm Türkiye’de yaşanan doğal afetler ve Hatay ile Kilis illerinde ilçeler dahil faaliyet gösteren ve yaşanan terör olayları nedeniyle zarar gören üreticilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine (TKK) olan düşük faizli tarımsal kredi borçlarının bir yıl süreyle ertelendiğini ifade eden Albayrak, “Çiftçilerimize düşük faizli kredi kullandırımı nedeniyle oluşan gelir kayıplarının karşılanması amacıyla yapılan ödeme tutarı Ekim ayı itibarıyla 1,8 milyar TL olup, ayrılan bütçe 2,65 milyar TL’dir. Bu amaçla 2019 yılı bütçesinde 3,4 milyar TL ödenek öngörülmektedir” şeklinde konuştu.
7 proje ve bir program kredisi için toplamda 2,6 milyar dolar tutarında finansman sağladıklarını belirten Albayrak, “Hazine Finansman Programı çerçevesinde uluslararası sermaye piyasalarından 7,7 milyar dolar tutarında dış finansman sağladık. Özellikle yaz aylarında maruz kaldığımız finansal dalgalanmaların ardından Ekim ve Kasım aylarında gerçekleştirdiğimiz dolar ve avro cinsinden tahvil ihraçlarına ihraç tutarının üç katından fazla talep gelmesi, geçtiğimiz süreçte aldığımız ekonomik tedbirlerin uluslararası yatırımcılar nezdinde de güçlü bir karşılık bulduğunu göstermiştir” ifadelerini kullandı.
Oluşturulan risk analiz sistemi ile vergi kayıp ve kaçağı ile etkin olarak mücadele ettiklerini kaydeden Albayrak, “2014- 2018 döneminde yaklaşık 245 bin mükellef nezdinde vergi incelemesi yaptık. Bu incelemeler neticesinde düzenlenmiş raporlarda yaklaşık 36 milyar TL vergi tarhiyatı ve buna bağlı olarak yaklaşık 78 milyar TL ceza kesilmesini önerdik” diye konuştu