Erzurum'un Tarihi Camileri

Erzurum'un Tarihi Camileri ( 9 / 15 )

İdam ettirilen bir dadaştır bu caminin banisi… / Baki Gezmiş / Bunca senedir yazıp çiziyoruz… Sözüm ona yaşadığımız şehre karşı ciddi anlamda ilgili duruyoruz… Ama… Bendeniz dahil… Birçok Erzurumlunun bilmediği nice çok basit bilgiler var… Feyzullah isimli bir mahallemizin varlığı bunlardan biri… Emin olunuz ben de ilk defa duydum… Kurşunlu Camii’nin bulunduğu mahallenin adıymış… İlginç… İsmini de çok mübarek bir zattan alıyor… 1700 yılında Cami’yi inşa ettiren şahıstan… Şeyhülislam Feyzullah Efendi’den… Çok önemli, çok da değerli bir şahsiyet… Dadaş… Hüzün yüklü bir akıbeti var… Yeri gelmişken aktaralım… *** Seyyid Feyzullah Efendi, 1639′da Erzurum’da doğdu. Asıl adı Mehmed olup, Erzurum Müftüsü Seyyid Mehmed Efendi ile Şerife Hatunun oğludur. İlk eğitimini babasından aldı. Daha sonra Seyyid Abdülmümin’den ve dayısının oğlu İsmail Efendi’den Arapça, Farsça, fıkıh ve fıkıh usulü okudu. Erzurum yöresinin seçkin alimlerinden olan Şeyh Mehmed Vani Efendi’nin derslerine de devam etti. Mehmed Vani Efendi’nin isteği üzerine 1664 yılında İstanbul’a, oradan da Padişahın 14 Şubat 1688′de Şeyhülislam oldu. Feyzullah Efendinin on yedi gün kadar süren bu ilk Şeyhülislamlığından azli, askeri bir karışıklıktan kaynaklandı. Yeniçeriler, Şeyhülislam Feyzullah Efendiyi Erzurum’a göndermişlerdi. Yedi yıl kadar burada yaşayan Feyzullah Efendi, hocalığını yaptığı Şehzade II. Mustafa’nın tahta çıkışından sonra Edirne’ye gelip, ikinci defa Şeyhülislamlığa tayin edildi. Sekiz yıl bu görevde kalan Feyzullah Efendi, Osmanlı tarihinde ilk kez kendinden sonra Şeyhülislam olması hususunda Padişahtan bir ferman aldı. Ancak, giderek nüfuzunu artırıp tayinlere, azillere müdahalesi, içten içe büyük bir tepkinin oluşmasına yol açtı. 1703′te İkinci Mustafa Hanın tahttan indirilmesiyle sonuçlanan ve tarihe “Edirne Vakası” olarak geçen olay sonunda, idam edildi… Rabbim, ilim, irfan ehli bu dadaşı rahmetiyle kuşatsın inşallah.. *** İşte böylesine değerli bir şahıstır Kurşunlu Camii’ni inşa ettiren… Türk ahşap sanatının zirve noktası olan bu güzel eserin kapısındaki kitabeye göre… “Berrakallahu hoş Magamı sal zikrilullah Düşdü tarihçi Mabetkahi Feyzullah Sene 112” Caminin güzel yönlerinden birisi de hemen yanı başındaki külliyesidir… Fethullah Gülen Hocaefendi gibi değerli alimlerin devrin ulemasından ders aldığı bu medrese halen daha işlevini sürdürmektedir… 300 yılı aşkın süredir müminlere hizmet eden bu mabedin içinden yayılan kendine has bir koku vardır… Camiye gidenlerin hemen tamamı bunu fark eder ve söylerler… Bir özel tarafı da, abdesthane kısmıdır… Yapıldığı günden bu güne hiçbir değişikliğe uğramadan gelmiştir… Yaptırandan, ibadet edenden, bakımını üstlenip bu güne ulaşmasına katkı sağlayan herkesten Allah razı olsun!

Diğer Erzurum Galerileri